Locatie: de Bruisbeek in Loenen.
Datum: 5-3-2024

Om 19.30 uur zaten alle genodigden al aan een kop koffie toen ondergetekende, samen met
penningmeester Jan Dommerhold, binnenkwam. Tot grote blijdschap was de gehele inleiding door
Tjirk van der Ziel, dit keer niet vergezeld door zijn compaan Wim Eijkelboom, te volgen op een groot
digitaal scherm, zodat het projectiescherm, voor de veiligheid meegenomen, in de auto kon blijven.

Tjirk gaf nog even aan wat de bedoeling was van deze bijeenkomst. Van deze avond zal een kaart
worden gemaakt die naar een vormgever zal gaan voor publicatie in de Atlas. Dit gebeurt ook met vier
andere historische verenigingen op de Veluwe. Daarnaast is Wim bezig met een podcast die uit zes
afleveringen zal bestaan. Verder worden lessen voorbereid voor leerlingen van het voortgezet
onderwijs.

Na zijn inleiding, met grote nadruk en met historische kaarten ondersteund over de aanwezigheid of
juist het gebrek aan water, ontstonden geanimeerde gesprekken die zo nu en dan wat chaotisch
verliepen. Gelukkig wist Tjirk veel uit al die gesprekken goede ideeën te distilleren zodat hij genoeg
materiaal heeft voor een kaart en een bijbehorende tekst.

Eigenlijk was de conclusie dat het massaal aanplanten van naaldbomen op plekken waar vroege
stuifzand of heide de boventoon voerden, de grote oorzaak is gebleken van het watertekort op hoge
delen van de Veluwe. Naaldbomen verdampen het hele jaar door veel meer water dan loofbomen die
’s winters hun blad verliezen, waardoor de verdamping stopt. Daarnaast kampt de Veluwe uiteraard
met een grote onttrekking van het aanwezige grondwater voor de landbouw en voor de industrie, van
papierfabrieken tot frisdrankenproducent zoals Riedel. De regenval op de Veluwe is niet voldoende om
de verdamping door de aanwezige bossen te compenseren. Hierbij is nog geen rekening gehouden
met de klimaatverandering.

Het komt voor dat mensen het massaal kappen van naaldbos een aanslag op de natuur vindt. Een
recent voorbeeld: het kappen van grote aantallen naaldbomen in de duinen bij Bergen aan Zee door
het waterschap PWN om de biodiversiteit van het duinlandschap te redden, gaf grote ophef onder de
bevolking. De rechter heeft echter bepaald dat die grootschalige kap (13.000 bomen) kan doorgaan,
omdat het waterschap zijn redenen zeer aannemelijk onderbouwd.

 Jan Loonstra