Aanwinsten

2024:

 

 

Beste mensen,

 

Het jaarboek Gelre 2023 is uit. Zie onderstaand bericht.

 

mvg, Paul Brusse 

(redacteur Gelre)

 

 

 

Historisch jaarboek Gelre 2023: het belang van regionale geschiedenis

 

Onlangs verscheen het 114^e jaarboek van de historische Vereniging Gelre (ook bekend als Bijdragen en Mededelingen Gelre), met weer veel lezenswaardige informatie over de Gelderse geschiedenis. Dit keer staat het jaarboek geheel in het teken van regionale geschiedschrijving. Met onder meer artikelen over Gelderse herdenkingstekens; over Gelderse hertoginnen, een overzicht van Gelderse historische verenigingen, en een publieksproject waarmee honderden ‘nieuwe’ grafheuvels zijn opgespoord. Het jaarboek is geïllustreerd met prachtige kleurenbeelden en bevat ter afsluiting een flink aantal recensies.

 

Het jaarboek is verkrijgbaar via de website van de Vereniging Gelre (www.vereniginggelre.nl). De verkoopprijs is € 30,-  Leden van de vereniging Gelre krijgen het jaarboek gratis.

 

Regionale geschiedschrijving

Het jaarboek opent met een artikel over het belang van regionale geschiedschrijving. Wat is het precies en wat heb je eraan? Allereerst is het een manier om met historische verhalen een breed publiek te bereiken. Maar er is ook een wetenschappelijk belang. Want zelfs een klein land als Nederland kent grote regionale verschillen in ontwikkeling. De regionale geschiedschrijving maakt dat duidelijk, en laat ook zien hoe regio’s verbonden zijn met elkaar en met het grotere geheel.

Honderd historische verenigingen

Gelderland telt een groot aantal historische verenigingen. Bijna elk dorp en elke stad heeft ze – en soms meer dan één. Voor honderd van die verenigingen is nagegaan hoe ze zijn ontstaan, wat ze doen en welke betekenis ze hebben voor hun omgeving. Er blijken grote onderlinge verschillen te bestaan. Maar voor allemaal geldt dat ze op groot draagvlak kunnen rekenen in hun eigen gemeente. Door meer samen te werken met andere organisaties, zouden zij hun bereik en betekenis nog verder kunnen uitbouwen.

Publiek en wetenschap

De laatste jaren is de participatie van burgers bij wetenschappelijk onderzoek sterk gegroeid. Dat geldt ook voor archeologisch onderzoek. Aan het project ‘Erfgoed Gezocht’ deden zo’n tweeduizend mensen mee. Door intensief speurwerk achter de computer en in het veld ontdekten zij dat de Veluwe waarschijnlijk twee keer zoveel grafheuvels telt als de 800 die op dit moment geregistreerd staan. Zo kan samenwerking tussen publiek en wetenschap een belangrijke toevoeging zijn voor de archeologie.

Standbeelden en herinneringsbanken

Het volgende artikel gaat over Gelderse gedenktekens, zoals standbeelden, oorlogsmonumenten en herinneringsbanken. Een deel daarvan stamt uit de negentiende eeuw, toen ons land in de greep was van een ‘historiezucht’. Maar hun aantal wordt ver overtroffen door monumenten uit de afgelopen decennia. Vooral het aantal oorlogsmonumenten nam in die laatste periode enorm toe.

De oorsprong van Gelderland

De belangstelling voor Gelderse geschiedenis beperkt zich niet tot Nederland. Ook in Duitsland is er volop belangstelling voor. Dat is vooral het geval in de stad Geldern, in Noordrijn-Westfalen. Dit is de plek waar duizend jaar geleden de Gelderse geschiedenis begon. De inwoners van Geldern zijn zich van hun bijzondere geschiedenis meer dan gemiddeld bewust.

Elf hertoginnen

Vanouds is er in de geschiedschrijving vooral veel aandacht geweest voor belangrijke mannen: onder wie de hertogen van Gelre. Maar hoe zat het eigenlijk met de elf Gelderse hertoginnen? Zij blijken stuk voor stuk markante persoonlijkheden te zijn geweest. Die elk op haar eigen manier invloed wisten uit te oefenen op het politieke en diplomatieke leven van hun tijd. Het wordt dus tijd dat zij uit de schaduw treden.

Boekbesprekingen

Behalve de bovenstaande onderwerpen, bevat het Jaarboek ook een aantal boeiende recensies over het Verhaal van Gelderland, de vierdelige provinciegeschiedenis die in november 2022 verscheen. Daarnaast worden nog tien andere recente publicaties over de Gelderse geschiedenis besproken. Het jaarboek sluit af met een korte samenvatting van tien interessante artikelen uit periodieken van lokale Gelderse historische verenigingen.

 

Link naar de inhoudsopgave:

https://vereniginggelre.nl/bijdragen-en-medelingen-gelre-2023-deel-114/

Tijdens lezingavonden van de vereniging is meestal ergens in de zaal een leestafel te vinden, waarop enkele boeken uit de catalogus van De Marke worden getoond en de laatste aanwinsten die nog in de catalogus verwerkt moeten worden. De bibliothecaris is altijd aanwezig om uitleg te geven over de aanwinsten en uitleen.

Dit hoekje van de website toont eerst enkele boeken die daar kunnen liggen. Leden kunnen deze boeken als onderdeel van hun lidmaatschap gratis lenen. Aansluitend worden hier nieuwe aanwinsten vermeld, waarbij allereerst de uitgave in het oog springt op 10 november 2022 van het "Verhaal van Gelderland" in vier dikke delen. Aan de totstandkoming is ruim zes jaar gewerkt door vele partijen onder een hoofdredactie bestaande uit Dolly Verhoeven, Maarten Gubbels en Michel Melenhorst. Veel leesplezier.

                    

                    

           

                

 

Aanvullingen op de bibliotheekcatalogus van De Marke
(de boektitels zullen te zijner tijd worden toegevoegd aan de catalogus van De Marke).

 

A1 - Een ander riempken. Een verzameling gedichtjes, spreuken en wat mien wieter zo the binnen schot. Bedach en bie mekare ebrach deur Erik Knoef. Illustraties: Anita Oldenhave.

A2 - Verhaal van Gelderland I; Gelderland voor het Gelderland werd, van prehistorie tot 1025; hoofdredactie Dolly Verhoeven, Maarten Gubbels, Michel Melenhorst; Boom Uitgevers Amsterdam, 2022

A3 - Verhaal van Gelderland II; Gelderland als zelfstandig graafschap en hertogdom, van 1025 tot 1543; hoofdredactie Dolly Verhoeven, Maarten Gubbels, Michel Melenhorst; Boom Uitgevers Amsterdam, 2022 

A4 - Verhaal van Gelderland III; Gelderland als Nederlands gewest, 1543 tot 1795; hoofdredactie Dolly Verhoeven, Maarten Gubbels, Michel Melenhorst; Boom Uitgevers Amsterdam, 2022 

A5 - Verhaal van Gelderland IV; Gelderland in het Koninkrijk der Nederlanden, van 1795 tot 2020; hoofdredactie Dolly Verhoeven, Maarten Gubbels, Michel Melenhorst; Boom Uitgevers Amsterdam, 2022